- Θεοφιλόπουλος
- Επώνυμο αγωνιστών του 1821. 1. Δημήτριος. Καταγόταν από τη Μεσσηνία. Πήρε μέρος σε πολλές μάχες της Πελοποννήσου και διακρίθηκε στην πολιορκία της Τρίπολης. 2. Ιωάννης ή Καραβόγιαννος ή Τσακαλόγιαννος. Καταγόταν από τα Λαγκάδια της Αρκαδίας. Αρχικά υπηρέτησε στα πυρπολικά και πήρε μέρος στην ανατίναξη της τουρκικής ναυαρχίδας στη Χίο. Μετά το 1822 πολέμησε στην ξηρά με τον Κανέλο Δεληγιάννη, τον Γενναίο Κολοκοτρώνη κ.ά. στο Μεσολόγγι, στην Αττική, στη Γορτυνία και στην Τρίπολη. Το 1833 διορίστηκε αρχηγός της πολιτοφυλακής της Τρίπολης. Επίσης διετέλεσε υπασπιστής του βασιλιά Γεωργίου Α’. 3. Χατζή Σταύρος. Οπλαρχηγός, o οποίος καταγόταν από τη Βυτίνα. Όταν ξέσπασε η Επανάσταση, ήταν έμπορος στη Σάμο και τέθηκε επικεφαλής της επαναστατικής κίνησης του νησιού. Επειδή όμως πίστευε ότι θα προσέφερε περισσότερες υπηρεσίες στην ιδιαίτερη πατρίδα του, αποβίβασε το στρατιωτικό του σώμα στην Πελοπόννησο, στα Αϊγιαννίτικα Καλύβια Κυνουρίας και το έθεσε υπό τις διαταγές του Δημήτριου Υψηλάντη. Πήρε μέρος στην πολιορκία και στην άλωση της Τρίπολης, αλλά εξαιτίας σοβαρής νόσου από την οποία έπασχε, αποσύρθηκε στη γενέτειρά του τη Βυτίνα. Όταν ο Ιμπραήμ έφτασε εκεί, ο Θ. οργάνωσε το καταφύγιο Σφυρίδα όπου σώθηκαν πολλοί Βυτιναίοι με τις οικογένειές τους και την κινητή περιουσία τους. Ο ίδιος προκαλούσε καθημερινά πολλές αιματηρές ενοχλήσεις στα αιγυπτιακά στρατεύματα. Το 1827 πήρε μέρος στην εκστρατεία της Αττικής, όπου σκοτώθηκε στη μάχη του Αναλάτου.
Dictionary of Greek. 2013.